Nowy kierunek podróży integracyjnej członków SEP, który został zorganizowany w ramach cyklu spotkań z techniką i kulturą przez SEP Oddział w Tarnowie przez Koło nr 10, to jesienny przejazd koleją BERNINA EXPRESS przez Alpy ze Szwajcarii do Włoch oraz zwiedzanie Mediolanu w dniach 26.09.2024r. do 29.09.2024r. Udział wzięło 51 osób.
Wyjeżdżając z Tarnowa, po blisko 19 godzinach jazdy autokarem, dotarliśmy do miejscowości Sankt Moritz w Szwajcarii. Mając do dyspozycji ponad 3 godziny czasu do odjazdu pociągu, grupa rozpoczęła od spaceru po mieście uzdrowiskowym Sankt Moritz, położonym w dolinie Engadyny na wysokości ok. 1822 m n.p.m. nad jeziorem St. Moritz.
Mapa Miasta Sankt Moritz w Szwajcarii
Jest to jeden z najbardziej znanych ośrodków sportów zimowych na świecie. W 1880 roku zostały w mieście rozegrane pierwsze w historii zawody Pucharu Świata w curlingu. Sankt Moritz również organizowało pierwsze w historii Mistrzostwa Europy w łyżwiarstwie figurowym w 1882 roku. Został zbudowany tutaj pierwszy tor lodowy na świecie, na którym zawody bobslejowe zostały rozegrane w 1890 roku. Zaś w 1896 roku Sankt Moritz zapisało się w historii jako pierwsza gmina w Alpach, w której został uruchomiony tramwaj elektryczny.
Bernina Express trasa czerwonego pociągu wpisana jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Linia kolejowa Bernina jest jednotorową linią kolejową o rozstawie 1000 metrów, wchodzącą w skład Kolei Retyckiej. Łączy uzdrowisko St. Moritz w kantonie Gryzonia w Szwajcarii z miastem Tirano w prowincji Sondrio we Włoszech przez przełęcz Bernina.
Grupa tarnowskich elektryków na dworcu w Sankt Moritz przed odjazdem Bernina Express
Najwyżej położony punkt na trasie Bernina Express znajduje się przy stacji Ospizio Bernina 2253 m n.p.m. na brzegach jeziora Lago Bianco, niedaleko przełęczy Bernina. Ospizio Bernina to najwyższy punkt na trasie Kolei Retyckich, ale też najwyżej położona stacja w całej Gryzonii i wschodniej Szwajcarii a sama linia kolejowa Bernina to trzecia najwyżej położona w całej Szwajcarii. To też jeden z najwyżej zlokalizowanych stałych przejazdów kolejowych w Europie, a Bernina Express kursuje tędy przez okrągły rok. Przy dobrej widoczności można zobaczyć również najwyższy szczyt Alp Wschodnich – Piz Bernina (4049 n.p.m.). Ze względu na chwilowe zachmurzenie i opady deszczu widoczność na krótkim odcinku była nieco gorsza. Zjeżdżając pociągiem w dół, dojechaliśmy do stacji Alp Grüm 2091 m n.p.m., gdzie Bernina Express zatrzymuje się na 15 minut. Wszystko po to, abyśmy mogli wyjść z pociągu i podziwiać majestatyczny lodowiec Palügletscher. Widoki jedyne w swoim rodzaju i to trzeba zobaczyć na własne oczy. Dostrzec mogliśmy również masyw Bernina.
Widok na lodowiec Palügletscher ze stacji Alp Grüm
Po drodze przejechaliśmy wzdłuż jeziora Lago di Poschiavo, następnie dolinę Valposchiavo -włoskojęzyczna część kantonu Gryzonia, piękne zielone miejsce o górskim krajobrazie, a na końcu podróży przejechaliśmy przez spiralny, kamienny wiadukt w Brusio – Kreisviadukt Brusio.
Widok na kamienny wiadukt w Brusio – Kreisviadukt Brusio
Do miejscowości Tirano stacji końcowej we Włoszech, Bernina Express dotarł z nami bezpiecznie i punktualnie na 18.39, a majestatyczna podróż trwała 2 godziny 25 minut.
Tirano to miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Sondrio. Stare miasto w Tirano otaczają średniowieczne mury z XIV i XV w z trzema bramami (Porta): Pischiavina, Bormina i Milanese. Zachowały się też ruiny zamku Św. Marii – Sta Maria, a także kilka starych zabytkowych dużych domów nazywanych pałacami (Palazzo): Salis, Pretorio – obecnie siedziba mera (podesty), Marinoni – współcześnie ratusz oraz na przedmieściach Pierani i Trombini. Jest też na Starówce kościół p.w. św. Marcina (S. Martino). A na górującym nad miastem zboczu ruiny najstarszej tutejszej budowli, zamku Dosso. Wśród winnic, także na zboczach góry, kościółek Sta. Perpetua – Świętej Perpetua. Najciekawszą i najbardziej godną zobaczenia tutejszą budowlą jest Basilica Madonna di Tirano – bazylika p.w. Wniebowstąpienia NMP, wzniesiona w 1505 roku w odległości prawie kilometra poza ówczesnymi murami miejskimi. Ze względu na limitowany czas pracy kierowców zwiedzanie miejscowości Tirano, pozostanie na kolejny raz.
Z Tirano przejechaliśmy pod Mediolan, gdzie zjedliśmy obiadokolację w restauracji i dotarliśmy na nocleg do hotelu. Mimo zmęczenia, zadowoleni z realizacji dotychczasowego planu wycieczki, niektórym udało się jeszcze poderwać na zaplanowaną ostatnią część tego dnia programu, jakim był wieczorek integracyjny.
Następnego dnia po śniadaniu przejechaliśmy do Mediolanu – kosmopolitycznej stolicy mody, realizując dalsze punkty programu. Zwiedzanie Mediolanu rozpoczęliśmy z przewodnikiem lokalnym od Zamku Sforzów – wł. Castello Sforzesco, który od niemal 600 lat kształtuje krajobraz Mediolanu.
Pierwsza twierdza w tym miejscu powstała jeszcze za czasów rodu Visconti w XIV wieku, a sto lat później rozbudował ją rządzący księstwem Mediolanu ród Sforzów. W okresie nowożytnym zamek przekształcono w cytadelę, która przez wieki była symbolem opresji sił okupujących miasto. Po zjednoczeniu Włoch przywrócono budowli jej renesansową formę. W jej wnętrzu powstały muzea oraz centrum kulturalne, dzięki czemu Castello Sforzesco na nowo stał się chlubą mieszkańców. Współcześnie Zamek Sforzów jest jedną z najczęściej odwiedzanych atrakcji Mediolanu. Wielu turystów jedynie spaceruje po wewnętrznym dziedzińcu (wejście jest darmowe), a inni odwiedzają również muzea. Jednym z najważniejszych z przechowywanych na zamku dzieł jest rzeźba Pietà Rondanini: ostatnie (i nieukończone) dzieło Michała Anioła.
Grupa tarnowskich elektryków na dziedzińcu zamkowym Sforzów w Mediolanie
Następnie Pani Przewodnik zaproponowała nam spacer po Mediolanie i tak kolejno idąc od zamku Starówką mijając podziwialiśmy:
Piazza della Scala – deptak w centrum Mediolanu we Włoszech, połączony z głównym placem Mediolanu, Piazza del Duomo, pasażem Galleria Vittorio Emanuele II. Jak widać poniżej na zdjęciu budynek teatru operowego La Scala w Mediolanie jest obecnie poddany renowacji. Gmach teatru zaprojektował w latach 1776–1778 architekt Giuseppe Piermarini. Na podstawie jego planów, w ciągu dwóch lat powstał gmach z klasycystyczną fasadą,
Piazza della Scala z widokiem na budynek teatru operowego La Scala w Mediolanie
Gallerię Vittorio Emanuele II – najstarszą czynną galeria handlowa we Włoszech i główna atrakcję Mediolanu, mieszczącą się w czteropiętrowym podwójnym pasażu w centrum miasta. Galeria nosi imię Wiktora Emanuela II, pierwszego króla Królestwa Włoch. Została ona zaprojektowana w 1861 roku. Budowa Galerii Wiktora Emanuela II trwała dwanaście lat – od 1865 do 1877 roku – nad jej przebiegiem czuwał włoski architekt Giuseppe Mengoni. Galeria Wiktora Emanuela II nazywana jest czasami „salonem Mediolanu”, a to ze względu na jej reprezentatywny charakter i fakt, że mediolańczycy regularnie przychodzą tu spędzać wolny czas. Służy ona również przedsiębiorcom z Mediolanu, którzy umawiają się w niej na spotkania biznesowe. To, co jednak najbardziej charakteryzuje Galerię Wiktora Emanuela II, to liczne sklepy. Centrum handlowe Wiktora Emanuela II wyróżnia się jednak wśród wielu innych galerii większą liczbą sklepów z artykułami luksusowymi, w tym z ekskluzywną biżuterią czy modą haute couture. Ponadto w Galerii znajdują się księgarnie i galerie sztuki, w których można nabyć obraz. Galeria Wiktora Emanuela II ma strukturę krzyża. Środkowa, ośmioboczna jej część, pokryta jest szklaną kopułą. Z kolei podłoga na parterze, jest przyozdobiona mozaikami z herbami trzech stolic Zjednoczonych Włoch – Rzymu, Florencji i Turynu. Dodatkowo na podłodze Galerii, znajduje się także herb Mediolanu,
Galleria Vittorio Emanuele II
Piazza del Duomo na którym znajduje się gotycka, XIV-wieczna Katedra Narodzin św. Marii – wł. Duomo St. Maria Nascente di Milano. Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie – gotycka, marmurowa katedra, jedna z najbardziej znanych budowli we Włoszech i w Europie. Należy do największych kościołów na świecie (długość – 157 m, szerokość – 93 m). Dach katedry, ozdobiony 135 sterczynami, rzeźbami i gargulcami, dostępny jest dla turystów (schody lub winda). Budowę obecnej świątyni rozpoczął w 1386 książę Gian Galeazzo Visconti. Zakończona została w epoce Napoleona. Katedra została wyświęcona w 1572 przez kardynała i arcybiskupa Mediolanu Karola Boromeusza. 26 maja 1805 roku Napoleon został tutaj koronowany na króla Włoch. W przewadze gotycki styl budowli, w jej fasadzie jest jednak konglomeratem form barokowych i neogotyckich, które pojawiły się w czasie przebudowy w roku 1858.
Duomo St. Maria Nascente di Milano – Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie
Zwiedzanie katedry można podzielić na cztery etapy: wnętrza katedry z kryptami, cześć archeologiczna, dach, muzeum. Wnętrza katedry w Mediolanie mogą pomieścić się aż 40 tysięcy osób. Katedra powstawała na przestrzeni aż sześciuset lat, co siłą rzeczy zadecydowało o tym, że ścierają się tu różne style architektoniczne. Przeważa gotyk, w jej fasadzie jest jednak połączeniem form barokowych i neogotyckich, które pojawiły się w czasie przebudowy w roku 1858. Będąc tu zwróciliśmy uwagę na niesamowitą rzeźbę obdartego ze skóry świętego Bartłomieja, który niczym płaszczem owija nią swoje ciało. Rzeźba pokazuje niemalże każdy mięsień męczennika, a jego oczy wykute z kamienia są pełne wyrazu. Autorem tej rzeźby jest Marco d’Agrate’a. W nawach bocznych znajdują się sarkofagi z relikwiami, ogromne wrażenie robią również gigantyczne witraże. Patrząc na ołtarz podnosząc wzrok do góry, widać miejsce, gdzie przechowywana jest najważniejsza relikwia w katedrze – jeden z gwoździ, którymi był ukrzyżowany Chrystus. Miejsce przechowywania relikwii wskazuje świecąca się na czerwono lampka nad apsydą. Co roku, 14 września w czasie święta Podwyższenia Krzyża gwóźdź jest pokazywany wiernym.
Duomo St. Maria Nascente di Milano – Katedra Narodzin św. Marii w Mediolanie
Po trzech intensywnych dniach podróżowania i zwiedzania, nadszedł czas powrotu do Tarnowa.
W niedzielę – 29 września 2024r., po godzinie 13.00 bezpiecznie wróciliśmy z wycieczki, w pełni zadowoleni i szczęśliwi z przygotowanego oraz zrealizowanego programu. Trasa podróży w obie strony wyniosła blisko 3.000 km, co przy wyciecze autokarowej możemy uznać za rekord.
Na szczególne wyróżnienie za całokształt przedsięwzięcia, zasługują Pan Janusz Onak – Prezes Zarządu Oddziału Tarnowskiego SEP oraz Członkowie Zarządu w Kole SEP nr 10 przy firmie ELEKTROMEG w Tarnowie: Kol. Bolesław Budzik, Kol. Mirosław Sępek, Kol. Grzegorz Ptak, – dziękujmy!!! Podziękowania również kierujemy dla osób, które zajęły się i dopięły szczegóły organizacyjne, w tym zapewniły okazjonalne polary z motywem SEP/Bernina Express, które wzbudziły zachwyt.
Do podziękowań również dołączam: Kierownictwo Biura Podróży Veneto Poland z siedzibą w Mielcu, Kierownictwo Mądel Transport z siedzibą w Tarnowie, Pana Pilota oraz Panów Kierowców dziękując im za bezpieczny przejazd.
tekst, foto: J. Szczerba
