20.10.2016r. (czwartek)
Koło SEP przy Grupie Azoty S.A. zorganizowało konferencję ,,Energetyka Przemysłowa ‘’, która odbyła się w sali Restauracji Kasyno godź. 9.00 w Tarnowie – Mościcach , ul. Kwiatkowskiego 20.
Na koniec seminarium KOŁO ZA zostało zaproszone przez przedstawicieli Firmy ZPUE Koronea do zwiedzenia siedzibi oraz Zakładu Produkcjnego w Włoszczowej.
Przedstawiciele ZPUE udostępnili do zwiedzania zakład produkcji:
– rozdzielni SN w izolacji SF6,
– rozdzielni nN,
– blacharnii,
– odlewania wirowego słupów,
– zakład odlewania prefabrykatów stacji SN.
——————————————————————————————————————————————————-
Roman Kuczek
Prezes SEP przy Grupie Azoty S.A.
Pragnę podziękować za tak liczny udział w konferencji – „ENERGETYKA PRZEMYSŁOWA””, która odbyła się w Tarnowie-Mościcach dnia 20 października 2016r. Przyjemnością było gościć Państwa, móc wysłuchać interesujących wypowiedzi oraz uczestniczyć w dyskusjach. Wielką satysfakcją było również obserwowanie Państwa zainteresowania przedstawianymi przez prelegentów tematami. Mam nadzieję, że wiedza i doświadczenia zdobyte przez Państwa w czasie konferencji okażą się cenne i pożyteczne, zaś Państwa udział w konferencji będzie początkiem, czy też kontynuacją współpracy . Poza wyrażeniem słów podziękowania poniżej przedstawiam streszczenie tematów oraz zdjęcia z Konferencji, zapraszając jednocześnie Państwa do udziału w naszych kolejnych przedsięwzięciach szkoleniowych.
Tematy konferencji ;
Referat nt. „Telekomunikacja głosowa w Grupie Azoty S.A.”.
Telekomunikacja głosowa jest związana z Zakładami Azotowymi w Tarnowie (obecnie Grupa Azoty S.A.) od początku istnienia tej firmy, czyli jej historia liczy prawie 90 lat. Zanim ruszyły procesy produkcyjne, najpierw uruchomiono elektrownię i jednocześnie, choć zapewne w ograniczonym zakresie, łączność telefoniczną.
Obecnie tą dziedziną zajmuje się Zespół Telekomunikacji, który do 2001 r. funkcjonował w strukturach Zakładu Elektrycznego jako Wydział Łączności a później został włączony do Działu Informatyki (obecnie Biuro Teleinformatyki). Obszary naszej działalności to:
• dostarczanie usług telefonii stacjonarnej w sieci lokalnej (własna centrala)
• pośrednictwo w dostępie do sieci operatorów publicznych
• zarządzanie telefonami komórkowymi
• emisja programów radiowęzła zakładowego
• nadzorowanie sieci radiotelefonicznej
Telefonia
Jeszcze w latach 30-tych ub. wieku uruchomiono centralę Siemens o pojemności 320 NN, która po II wojnie światowej została rozbudowana o centralę typu Strowger. Ponieważ zapotrzebowanie na nowe linie telefoniczne rosło, w 1960 r. zakupiono nową centralę tego typu o pojemności 2500 NN, powiększoną wkrótce do 3000 NN, którą zainstalowano w nowo powstałym specjalnie na ten cel budynku. W 1995 r. zakończyła się era central elektromechanicznych – pracę rozpoczęła cyfrowa centrala Ericsson MD-110 o pojemności 2500 NN. Główne cechy, które odróżniały ją od poprzednich to:
• cyfrowe pole komutacyjne
• modułowa i rozproszona architektura
• komputerowy system sterowania
Centrala MD-110 przeszła kilka modyfikacji (tzw. upgrade’ów) systemu, dzięki czemu mimo upływu ponad 20 lat zachowała zdolność adaptacji do nowych usług, w warunkach dynamicznie rozwijających się technologii w telekomunikacji. Ostatnie lata to udane testy i pierwsze wdrożenia telefonii internetowej (VoIP), która w niedalekiej przyszłości zastąpi tradycyjną telefonię TDM.
Radiowęzeł
Istotnym elementem telekomunikacji głosowej od wielu lat jest radiowęzeł zakładowy, emitujący kilka razy dziennie własny program w lokalnej sieci kablowej. Pierwsze audycje były nadawane już w 1948 roku, natomiast 2 lata później powstało oficjalnie Zakładowe Studio Radiowe, dysponujące wzmacniaczami o łącznej mocy 800 W, powiększonej 5 lat później do 1200 W. W 1960 r. radiowęzeł przeniesiono wraz z centralą telefoniczną do nowego budynku, dzięki czemu powstała profesjonalna amplifikatornia ze wzmacniaczami o łącznej mocy 3500 W, nowe studio oraz zaplecze techniczne. Obecnie radiowęzeł obsługuje ponad tysiąc niezależnych punktów głośnikowych a wzmacniacze lampowe, mimo że działają od ponad pół wieku, wciąż skutecznie sprawdzają się w warunkach przemysłowych. Ze względu jednak na kończący się zapas lamp mocy i stan techniczny transformatorów planujemy zastąpienie ich wkrótce wzmacniaczami tranzystorowymi.
Łączność bezprzewodowa
Historycznie pierwszymi środkami łączności bezprzewodowej na terenie Firmy i w najbliższym otoczeniu były radiotelefony analogowe (pasmo VHF) a po uruchomieniu w 1995 r. centrali Ericsson MD-110 także cyfrowe terminale DECT o niewielkim zasięgu. W latach 90-tych ubiegłego wieku zaczęły pojawiać się pierwsze analogowe telefony komórkowe Centertel, które już kilka lat później zostały skutecznie wyparte przez dynamicznie rozwijające się cyfrowe urządzenia GSM. Obecnie telefony komórkowe (a w zasadzie smartfony) zdominowały łączność bezprzewodową w takim stopniu, że udział pozostałych technologii jest niewielki.
Tendencje
Od kilku lat obserwujemy malejącą ilość i czas połączeń w stacjonarnej sieci telefonicznej, dynamicznie wzrasta natomiast ruch generowany przez urządzenia sieci komórkowych. Co ciekawe, sumaryczny czas połączeń telefonicznych nie rośnie. Po części jest to skutek malejącego zatrudnienia, jednak główna przyczyna to przeniesienie aktywności pracowników w inne dziedziny komunikacji: SMS, MMS i przede wszystkim transmisja danych, która od kilku lat rośnie niezwykle dynamicznie. Przypuszczać należy, że ta tendencja utrzyma się w najbliższych latach. W podobnej perspektywie zakładamy, że ze względu na oszczędne gospodarowanie pasmem częstotliwości radiowych analogowa radiotelefonia zostanie całkowicie zastąpiona technologią cyfrową (DMR).
Osoby
Na koniec warto zapamiętać kilka nazwisk długoletnich kierowników Wydziału Łączności, którzy szczególnie zasłużyli się dla rozwoju telekomunikacji w Zakładach Azotowych w Tarnowie: Antoni Lasota, Bogusław Sak i Marek Pasternak.
mgr inż. Jacek Podosek, Grupa Azoty S.A.
• Referat nt. „Narzędzia i środki ochrony indywidualnej do bezpiecznej pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych”.
Narzędzia i Środki Ochrony Indywidualnej do Bezpiecznej Pracy przy Urządzeniach i Instalacjach Energetycznych.
W prezentacji zostały omówione zagrożenia związane z działaniem łuku elektrycznego. Wytłumaczono metodę badania środków ochrony indywidualnej przed termicznym działaniem łuku elektrycznego (metoda badania BOX TEST oraz ATPV). Omówiono różnice konstrukcyjne narzędzi izolowanych oraz izolacyjnych produkowanych zgodnie z norma EN 60900:2012
Możliwości, które niesie zastosowanie technologii Prac Pod Napięciem umożliwia nam wykonanie konserwacji, naprawy urządzeń elektroenergetycznych bez konieczności pozbawiania odbiory (procesu produkcyjnego) zasilania energia elektryczną. Technologie umożliwiają np:
– wymianę szyn oraz podstaw BM z zastosowaniem Przenośnego Rozłącznika Bocznikującego,
– czyszczenie urządzeń elektroenergetycznych pod napięciem do 36 kV,
mgr inż. Sebastian Mania, Doradca Techniczny HUBIX Sp. z o.o.
• Referat nt. „Zagadnienia techniczne i ekonomiczne w kontekście wymiany transformatorów”.
Aktualnie w przepisach krajowych brak jest obligatoryjnych wytycznych dotyczących dopuszczalnych poziomów strat w transformatorach wprowadzonych na rynek w minionych latach i będących aktualnie w eksploatacji. Transformatory te, wykonane wg obowiązujących w minionych latach przepisów i wytycznych, mogą być – w myśl obecnie obowiązujących przepisów – nadal eksploatowane, dopóki czynniki strategiczne, ekonomiczne, techniczne, ekologiczne lub inne nie zadecydują o potrzebie ich wymiany. W ramach prawodawstwa Unii Europejskiej wprowadzane są w ostatnich latach nowe, zaostrzone wymagania mające spowodować zmniejszenie zużycia i strat energii elektrycznej przez nowe urządzenia wprowadzane na rynek. Powyższe uregulowania wydawane są w postaci Dyrektyw (tzw. dyrektywy efektywnościowe) oraz Rozporządzeń wykonawczych, które mają charakter obligatoryjny dla wszystkich państw członkowskich UE.
ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 548/2014 z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do transformatorów elektroenergetycznych małej, średniej i dużej mocy’ odnosi się do transformatorów energetycznych wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej po 30 czerwca 2015 i dotyczy energetycznych transformatorów olejowych oraz transformatorów suchych o minimalnej mocy znamionowej 1 kVA, wykorzystywanych w sieciach dystrybucji i przesyłu energii elektrycznej oraz w zastosowaniach przemysłowych. Głównym celem rozporządzenia jest m.in. zmniejszenie maksymalnych strat jałowych nowych transformatorów, wprowadzanych na rynek.
Główne czynniki wpływające na degradację stanu technicznego transformatora to starzenie się materiałów, wzrost zawartości wilgoci w oleju i materiałach izolacyjnych, zanieczyszczenie układu izolacyjnego, poluzowanie się uzwojeń, często połączone z przemieszczeniem elementów izolacyjnych na skutek przebytych zwarć, przegrzania, zużycie mechaniczne styków przełącznika zaczepów pod obciążeniem.
Korzyści wynikające z niższych strat nowych transformatorów
Dla 30 zbadanych transformatorów wyniki pomiarów wykazały, że straty obecnie pracujących w badanym Przedsiębiorstwie i wstępnie wytypowanych do wymiany transformatorów stanowią od 58% do 147% strat znamionowych. Jako wartość odniesienia do obliczeń różnicy strat przyjęto średnioroczne straty za 2015 rok z uwzględnieniem różnego obciążenia w poszczególnych miesiącach. W związku z tym, że błąd pomiary wynosi 4% w obliczeniach uwzględniono wyniki pomiarów. Straty dla nowych transformatorów obliczono na podstawie ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (UE) NR 548/2014 (opisanego w p. 2.3). W przypadku wymiany transformatora na większy lub mniejszy obciążenie odpowiednio skorygowano. Roczne obniżenie strat dla przebadanych transformatorów zawiera się w granicach od 15 do 24 MWh/rok, co przekłada się na oszczędności rzędu 3720 do 5950 PLN rocznie (przyjmując koszt energii elektrycznej na poziomie 248 PLN/MWh w 2018 roku).
Wykres 1. Straty transformatorów
• Obecnie pracujący transformator, 1000 kVA (AZOT 3), rok produkcji 1963, wiek 53 lata – wykres czerwony
• Nowy transformator olejowy, 3 fazowy, Typ Minera, 1000 kVA – wykres zielony
Straty zostały przedstawione na podstawie tabliczek znamionowych, dokumentacji techniczno-ruchowej oraz oferty.
mgr inż. Janusz Słowik, Grupa Azoty S.A.
