Stowarzyszenie Elektryków Polskich 100-lecie organizacji

   Kazimierz Szpotański     (1887-1966) (źródło: Przegląd     Elektrotechniczny 1931, nr 7, s. 223)

Mieczysław Pożaryski (1875-1945) (źródło: Narodowe     Archiwum Cyfrowe)

Stowarzyszenie Elektryków Polskich istnieje od 100 lat. W kilka miesięcy po zakończeniu I wojny światowej, po radosnych, listopadowych wydarzeniach 1918 r., kiedy odzyskano Niepodległość, odbył się w Warszawie, w dniach 7-9 czerwca 1919 r., Ogólnopolski Zjazd Elektrotechników Polskich, na którym powołano do życia Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) i uchwalono jego statut. Nie oznacza to, że wcześniej polscy inżynierowie elektrotechnicy różnych specjalności nie zrzeszali się. Było wręcz przeciwnie. Ale do zjazdu założycielskiego SEP organizacje te były podzielone granicami zaborów. Kiedy powstała Polska w sposób naturalny, bez przymusu i wręcz z potrzeby serca tak jak rozdartą zaborami Polskę, tak i środowisko polskich elektrotechników zszyto w jedną całość i powstało w ten sposób Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich. Pierwszym prezesem w latach 1919-1929 był Mieczysław Pożaryski, ostatnim przed wybuchem II wojny światowej Kazimierz Szpotański. W 1939 r. SEP liczyło 1500 członków.

Wybuchła w 1939 roku II Wojna Światowa sparaliżowała działalność SEP. Jej członkowie w latach okupacji włączyli się czynnie w walkę z okupantem niemieckim. Koła SEP istniały w czasie wojny zarówno w Wielkiej Brytanii jak i w obozach jenieckich na terenie Niemiec, w jakich znaleźli się polscy inżynierowie, członkowie SEP i jednocześnie żołnierze polscy, którzy dostali się do niewoli. Czas wojenny mocno ograniczył środowisko polskich elektryków, którzy ginęli podobnie jak i inni Polacy na polach bitew, w powstaniach, obozach koncentracyjnych i łagrach. Bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych SEP wznowił swoją działalność, ale już w 1946 roku został scentralizowany jak i inne organizacje techniczne i włączony do sterowanej odgórnie przez nowe komunistyczne władze Naczelnej Organizacji Technicznej. Czasy stalinizmu przyniosły stagnację. Dopiero po tzw. odwilży w 1956 roku pomału SEP zaczął się odradzać przybierając nowe formy swojego działania, powołano wtedy chociażby Izbę Rzeczoznawców.

        Energetyka tarnowska narodziła się w okresie przed I wojną światową. W 1910 r. uruchomiono w Tarnowie Elektrownię Miejską, której pierwszym dyrektorem został dr inż. Jan Studniarski, późniejszy rektor i wieloletni dziekan Akademii Górniczej w Krakowie.

W pierwszym pookupacyjnym roku 1945 r. inżynierowie Okręgowego Zakładu Energetycznego w Tarnowie: Aleksander Zieliński, Henryk Słoniewski i Kazimierz Chróścikiewicz, jako pierwsi z tarnowskich elektryków, zgłosili akces do Oddziału Krakowskiego SEP. Prawie jednocześnie członkami Oddziału zostali prowadzący Biuro Projektów i Budowy inżynierowie Tadeusz Kossakowski i Henryk Ziemnicki.

      Pierwsze Koło SEP w Tarnowie powstało przy Okręgowym Zakładzie Energetycznym w 1950 r. Liczyło 32 członków. Pierwszym prezesem został Leon Jakus, dyrektor OZET. Koło nr 2 powstało w 1951 r. przy budującej się Fabryce Silników Elektrycznych. Koło nr 3 powstało w 1965 r. przy Zakładach Azotowych w Tarnowie. Wszystkie Koła zrzeszone były w Oddziale Krakowskim SEP.

      22 stycznia 1970 r. podczas Plenarnego Zebrania Zarządu Głównego SEP w Warszawie wyrażono zgodę na utworzenie w Tarnowie Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich, niezależnego od Oddziału Krakowskiego. Uwieńczone zostały wieloletnie starania Komitetu Organizacyjnego, w którym czołową rolę odegrali Henryk Ziemnicki i Bolesław Kurowski. Pierwszym prezesem Oddziału Tarnowskiego SEP został Henryk Ziemnicki.

Oprócz zwyczajnej codziennej działalności organizacyjnej Oddziału można też wskazać kilka kamieni milowych, które podkreślają jego charakter i są jego dorobkiem. Takimi kamieniami milowymi są na pewno organizowane nieprzerwanie od 1996 roku Tarnowskie Dni Elektryki. Kolejnym kamieniem milowym jest „Biuletyn” OT SEP wychodzący nieprzerwanie od 1995 roku, który opisuje nie tylko życie toczące się w oddziale, ale i również jest publikatorem, gdzie ukazują się artykuły pisane nie tylko przez osoby związane z tarnowskim środowiskiem.

Przy Oddziale działa również Ośrodek Szkolenia, w którym są dwie komisje kwalifikacyjne SEP nadające uprawnienia zawodowe i Ośrodek Rzeczoznawstwa. Oddział organizuje także od wielu lat Spotkania Elektroinstalacyjne. Aby docenić młodzież średnich szkół technicznych regionu tarnowskiego organizowane są prawie corocznie od 1998 roku konkursy na najlepsze prace dyplomowe, a od 2002 roku konkursy na najlepsze prace dyplomowe dla studentów.

Uroczystości jubileuszowe stowarzyszenia obchodzone są w ramach „Tarnowskich Dni Elektryki”.

Początki energetyki w Tarnowie – zdjęcia.

Budynek Elektrowni Miejskiej w Tarnowie. Początek XX w.

Ostatnie wpisy

Wpisz powyżej słowa kluczowe i naciśnij Enter, aby wyszukać. Naciśnij Esc, aby anulować wyszukiwanie.

Powrót do góry